Menajerlik Sözleşmelerinde Komisyon, Süre ve Bağlılık Şartları
Oyuncular, senaristler, yönetmenler ve içerik üreticileri, sektördeki iş bağlantılarını ve kariyer planlamasını genellikle menajerler aracılığıyla yürütür. Ancak bu ilişkide profesyonel dengeyi kurmanın tek yolu, şeffaf ve dengeli hazırlanmış bir menajerlik sözleşmesidir.
Aşağıda, bir menajerlik sözleşmesinde mutlaka yer alması gereken kritik başlıkları ele aldık:
1. Komisyon Oranı: Ne Kadar, Neye Göre?
+ Menajerlik sözleşmelerinin en tartışmalı konusu genellikle komisyon oranıdır. Menajer kendi komisyon oranını sanatçısından tahsil edecekse ve anlaşma bu şekilde gerçekleşecekse sözleşmede bu hükmün mutlaka netleştirilmesi gerekmektedir. Türkiye’deki teamül, menajerin %10 ila %20 arasında bir pay alması yönündedir. Her ne kadar genellikle menajerlik şirketleri bu bedeli proje sahiplerinden tahsil ediyor olsa da uygulamada tahsil edilemeyen bedeller sebebiyle kendi sanatçısı ile sorun yaşayan menajerlik şirketleri olduğu bilinmektedir. Ayrıca menajerin hizmet verdiği kişi kendi sanatçısı olduğu için bazı durumlarda menajerlik şirketleri hem proje sahiplerinden hem de kendi sanatçılarından belli oranlarda ödeme alabilmektedir. Her durumda menajerlik komisyonu oranının sanatçı ve menajer arasında ihtilafa yer bırakmayacak şekilde net olması gerekmektedir. Bununla birlikte oran kadar önemli olan bir başka husus bu oranın hangi gelir kalemlerine uygulanacağıdır:
+ Sadece oyunculuk/senaristlik/yönetmenlik ücretine mi?
+ Reklam gelirleri, sosyal medya iş birlikleri, festival katılım ücretleri gibi yan gelirler dahil mi?
+ Projenin kaç yıl süreceği, tekrarı ya da yurtdışı satışı durumunda komisyon devam eder mi?
+ Bu detaylar yazılı olarak netleştirilmelidir; aksi takdirde taraflar arasında ciddi ihtilaflar doğabilir.
2. Sözleşme Süresi ve Yenileme
Menajerlik sözleşmeleri süreli olmalı, sürenin sonunda sözleşmenin akıbetinin ne olacağı yine sözleşmede belirlenmelidir. Uygulamada bu sözleşmeler genellikle 1 ila 3 yıl arası yapılır. Bu sürenin bitiminde sözleşmenin otomatik yenilenip yenilenmeyeceği, taraflardan biri fesih bildiriminde bulunmazsa ne olacağı açıkça yazılmalıdır. Otomatik uzama maddeleri adil bir süreyle ve tarafların iradesine bağlı biçimde düzenlenmelidir.
Ayrıca uzun süreli sözleşmelerde belirli aralıklarla performans değerlendirmesi yapılması ya da sözleşmenin gözden geçirilmesi de bir güvence sağlar.
Yine süresinden önce sözleşmelerin her iki taraf için de feshedilmesi durumunda taraflar arasında nasıl bir hukuk tatbik edileceği de sözleşmede mutlaka belirtilmelidir.
3. Bağlılık ve Tek Temsil Hakkı
Bazı menajerlik sözleşmeleri, sanatçının tek ve münhasır temsilini üstlenmek ister. Bu, sanatçının başka bir menajer ya da ajansla çalışamayacağı anlamına gelir. Ancak bu madde kapsam olarak çok geniş tutulursa, sanatçının hareket alanı kısıtlanabilir.
Sözleşmede şu sorulara net yanıt verilmelidir:
+ Menajer hangi alanlarda münhasır yetkilidir? (oyunculuk, reklam, dijital işler, uluslararası projeler vb.)
+ Sanatçı bireysel olarak iş alabilir mi?
+ Ajans dışı gelen teklifleri doğrudan değerlendirme hakkı var mı?
+ Ajans dışı gelen işlerde menajerin payı olacak mı?
Bu tür sınırlar hem temsilci hem sanatçı açısından net olmalıdır.
4. Sözleşmenin Feshi ve Sonrası
Sözleşmenin süresinden önce hangi hallerde ve ne şekilde sona erdirileceği, fesih bildirim süresi ve şekli (örneğin yazılı ihtar şartı) mutlaka belirtilmelidir. Ayrıca sıkça gözden kaçan bir başka konu da, sözleşme sona ermeden önce gelen fakat devam ederken sözleşmenin sona erdiği işlerin komisyon hakkıdır.
Yani menajer tarafından sözleşme süresi içinde bağlanmış bir proje, sözleşme sona erse de devam ediyorsa, menajerin bu projeden ne kadar süre daha komisyon almaya devam edeceği açıkça düzenlenmelidir (örneğin: “sözleşme bitimini takiben 12 ay süreyle”).
5. Menajerin Yükümlülükleri ve Sorumluluğu
Sözleşme yalnızca sanatçının yükümlülüklerini değil, menajerin yerine getirmekle sorumlu olduğu görevleri de tanımlar nitelikte olmalıdır. Örneğin:
+ Sanatçının menfaati doğrultusunda iş bağlantısı kurmak,
+ Sözleşme müzakerelerine katılmak ya da takip etmek,
+ Yapımcı ya da yayıncılarla ilişkileri koordine etmek.
Bu yükümlülüklerin açık biçimde tanımlanması, menajerin rolünü netleştirir ve profesyonel ilişkiyi sağlam temellere oturtur.
Opus Legal Ne Sunar?
Menajerlik sözleşmeleri, taraflar arasında güvene dayalı bir iş ilişkisini temsil eder. Ancak bu güveni sürdürülebilir kılmak için hukuki zemin şarttır. Opus Legal olarak; sanatçılar ve menajerler arasında yapılan sözleşmelerin hazırlanması, revize edilmesi, müzakere süreçlerinin yürütülmesi ve doğabilecek uyuşmazlıklarda çözüm yollarının oluşturulması konularında kapsamlı danışmanlık sunuyoruz.
Detaylı bilgi ve sorularınız için iletişime geçiniz.
