Cinsel taciz suçu, Türk Ceza Kanunu’nun “Cinsel Dokunulmazlığına Karşı Suçlar” bölümünde ve 105. maddesinde düzenlenmiştir.
CİNSEL TACİZ SUÇUNDA GÖREVLİ MAHKEME HANGİSİDİR?
Cinsel taciz suçu ASLİYE CEZA mahkemelerinin görev alanına girmektedir.
CİNSEL TACİZ SUÇU NEDİR? (TCK Madde 105)
Cinsel taciz suçunda fail, cinsel arzu tatmini amacıyla hareket etmektedir. Bu yönüyle cinsel taciz suçu, basit cinsel saldırı ve sarkıntılık suçlarına benzemektedir. Bununla birlikte cinsel taciz suçunda fiziksel müdahale bulunmamaktadır. Fiziksel müdahale olması durumunda ilk etapta basit cinsel saldırı ve sarkıntılık suçları düşünülmelidir.
Cinsel taciz suçunun en çok görülen biçimi halk arasında “laf atma” olarak da ifade edilen sözlü müdahaledir. Cinsel arzu tatmini amacıyla, fail tarafından mağdura sözlü olarak müdahalede bulunulması, failin sarf ettiği kelimelerin veya çıkardığı seslerin cinsel bir motif taşıması gerekmektedir. Cinsel taciz suçu sözlü olarak işlenebileceği gibi yazılı olarak da işlenebilir. Örneğin mektup, mesaj gibi araçlarla da fail bu suçu işleyebilir. Ayrıca cinsel bir arzu tatmini sebebiyle bıyık bükmek, el kol hareketi yapmak, cinsel organını göstermek şeklindeki fiiller de sözlü veya yazılı olmasalar bile cinsel taciz suçunu oluşturur.
ÇOCUĞA KARŞI CİNSEL TACİZ SUÇU (TCK Madde 105/1)
Cinsel taciz suçunun 18 yaşından küçüklere karşı işlenmesi durumunda verilecek ceza artmaktadır. Suç, çocukların cinsel ve zihinsel gelişimine zarar verebilecek nitelikte olduğundan kanun koyucu çocuklara karşı bu suçun işlenmesi durumunda verilecek cezayı arttırmıştır.
CİNSEL TACİZ SUÇUNUN TEMEL ŞEKLİNDE VERİLECEK CEZA NEDİR?
TCK madde 105/1, cinsel taciz suçunun temel şeklini ifade etmektedir. Buna göre suçun 18 yaşını tamamlamış birine karşı işlenmesi durumunda verilecek ceza 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Suçun 18 yaşını tamamlamamış kişilere yani çocuklara karşı işlenmesi durumunda ise verilecek ceza 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezasıdır.
Suçun temel şeklinin soruşturulması ve kovuşturulması için şikayet gerekmektedir.
CİNSEL TACİZ SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ ve CEZALARI NELERDİR? (TCK Madde 105/2)
Cinsel taciz suçunun nitelikli halleri TCK madde 105/2’de sayılmıştır. Buna göre suçun;
– Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin ya da aile içi ilişkinin sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
– Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından,
– Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
– Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
– Teşhir suretiyle,
İşlenmesi halinde verilecek ceza arttırılacaktır. Suçun bu nitelikli haller ile işlenmesi durumunda, suçun temel şekline göre belirlenen ceza yarı oranında arttırılacaktır.
CİNSEL TACİZ SUÇUNUN KAMU GÖREVİNİN VEYA HİZMET İLİŞKİSİNİN YA DA AİLE İÇİ İLİŞKİNİN SAĞLADIĞI KOLAYLIKTAN FAYDALANMAK SURETİYLE İŞLENMESİ (TCK Madde 105/2-a)
Kamu görevi, hizmet ilişkisi ve aile içi ilişkiler, mağdurun şikayet etme iradesini göstermekte zorlanmasına sebep olabilir. İş yerinde işveren tarafından, karakolda kolluk tarafından veya ailesindeki biri (babası, kardeşi, dayısı) tarafından cinsel tacize uğrayan mağdurlar ile sıkça karşılaşılmaktadır. Bu ilişkiler sebebiyle mağdur, şikayetçi olması durumunda örneğin işten çıkarılmaktan, bir kamu hizmetini alamamaktan veya ailesi içerisinde huzursuzluk çıkmasından çekinebilir.
Kanun koyucu, mağdurun bu çekincesini kullanmak suretiyle, failin daha rahat bir biçimde suçu işlemesinin önüne geçmek adına, bu ilişkilerin varlığı halinde ortaya çıkacak cinsel taciz fiilini nitelikli hal saymıştır.
CİNSEL TACİZ SUÇUNUN VASİ, EĞİTİCİ, ÖĞRETİCİ, BAKICI, KORUYUCU AİLE VEYA SAĞLIK HİZMETİ VEREN YA DA KORUMA, BAKIM VEYA GÖZETİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ BULUNAN KİŞİLER TARAFINDAN İŞLENMESİ (TCK Madde 105/2-b)
Cinsel taciz suçunun, bu nitelikli hal başlığında bulunan kişiler tarafından işlenmesi daha kolaydır. Zira bu kişiler ile de mağdurun bir ilişkisi bulunmakta olup, bu suçun faillerinde, mağdurun şikayet etmeyeceği şikayet etmesi durumunda da mağdura değil, yaptıkları görev sebebiyle kendilerine inanılacağına dair bir yargı vardır. Ayrıca bu kişilerin mağdura ulaşması diğer kişilere nazaran çok daha kolaydır. Dolayısıyla kanun koyucu bu görevlerin verdiği kolaylıktan faydalanmak suretiyle suçun işlenmesi halini de nitelikli hal olarak değerlendirmiştir.
CİNSEL TACİZ SUÇUNUN AYNI İŞYERİNDE ÇALIŞMANIN SAĞLADIĞI KOLAYLIKTAN FAYDALANMAK SURETİYLE İŞLENMESİ (TCK Madde 105/2-c)
Aynı iş yerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanarak suçun işlenmesi halinde de nitelikli hal oluşmaktadır. Burada da failin, mağdurun iş yerinde huzursuzluk çıkmasını veya işini kaybetmeyi istememesinden faydalanmak suretiyle daha kolay hareket etme ihtimali bulunmaktadır. Dolayısıyla kanun koyucu suçun, bu tip kolaylıklardan faydalanarak işlenmesinin önüne geçmek adına aynı iş yerinde çalışmanın verdiği kolaylığı kullanarak suçu işlemeyi nitelikli hal olarak kabul etmiştir.
CİNSEL TACİZ SUÇUNUN POSTA VEYA ELEKTRONİK HABERLEŞME ARAÇLARININ SAĞLADIĞI KOLAYLIKTAN FAYDALANMAK SURETİYLE İŞLENMESİ (TCK Madde 105/2-d)
Cinsel taciz suçunun, posta, e-mail, telefon, mesaj programları kullanılmak suretiyle veya sosyal medya hesapları gibi alanların sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle işlenmesi halinde bu nitelikli hal oluşacaktır.
CİNSEL TACİZ SUÇUNUN TEŞHİR SURETİYLE İŞLENMESİ
(TCK Madde 105/2-e)
Cinsel taciz suçunun teşhir suretiyle işlenmesi durumunda da suçun nitelikli hali oluşmaktadır. Her ne kadar TCK madde 105 gerekçesinde teşhirden ne anlaşılması gerektiği açıklanmasa da, TCK madde 225’de düzenlenen “Hayasızca hareketler” suçunun gerekçesinde “Teşhirciliğin konusu kişinin cinsel organlarından ibaret değildir. Vücut bölgelerinin madde metniyle korunması amaçlanan hukuki değeri ihlal niteliğindeki teşhiri…” ifadesi kullanılmaktadır. Görüleceği üzere gerekçedeki ifade son derece muğlak olup, vücudun hangi bölgelerinin kime göre “korunması amaçlanan hukuki değeri ihlal niteliği taşıdığı” son derece tartışmalıdır.
Uygulamada bu nitelikli hal ile cinsel organ göstermek suretiyle işlenen fiillerde karşılaşılmaktadır. TCK madde 225’de ifade edilen teşhirciliğin aksine burada failin teşhir eyleminin aleni olması gerekmemektedir. Suçun bu nitelikli halinin oluşabilmesi için teşhirin bir kişiye (mağdura) yönelik, mağduru hedef alarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
CİNSEL TACİZ SUÇUNDA UZLAŞTIRMA, ŞİKAYET VE ZAMANAŞIMI DÜZENLEMELERİ NASILDIR?
UZLAŞTIRMA : Uzlaştırma, fail ile mağdurun, soruşturma veya kovuşturma aşamasında, bir uzlaştırmacının yardımından faydalanarak, hukuka uygun bir edim karşılığında veya herhangi bir edim olmaksızın anlaşmasıdır. Cinsel taciz suçunun hiçbir şekli uzlaştırma kapsamında değildir.
ŞİKAYET : Cinsel taciz suçunun TCK madde 105/1’de ifade edilen hali şikayete tabidir.Suçun bu halinde 6 aylık şikayet süresi bulunmaktadır. Bu şikayet, süresinde yapılmadığı takdirde fail hakkında soruşturma yapılmayacaktır. Suçun diğer halleri ise şikayete tabi değildir. Yargı makamlarının suçu haber almaları halinde re’sen soruşturma ve kovuşturma yürütmeleri gerekmektedir.
ZAMANAŞIMI : Cinsel taciz suçunun zamanaşımı süresi ise 8 yıldır.
CİNSEL TACİZ SUÇU İLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI
SOSYAL MEDYANIN SAĞLADIĞI KOLAYLIKTAN FAYDALANMAK SURETİYLE CİNSEL TACİZ
YARGITAY 12. CEZA DAİRESİ 2018/8180 Esas 2019/7225 Karar
İzmir’de yaşayan 39 yaşındaki mağdur …’nın, 2014 yılı Temmuz ayında, ailesini ziyaret için memleketi Zonguldak’a geldiğinde, komşuları olan sanık …’ı tesadüfen çarşıda görüp, sanığın annesinin ölümünden dolayı ona başsağlığı dilediği, aynı gün sanığın, mağdura, facebook adlı sosyal paylaşım sitesi üzerinden arkadaşlık isteği ve “Bugün güneş senin için doğsun, aramak istersen telefonum.” şeklinde mesaj gönderdiği, sanığın mesajından rahatsızlık duyan mağdurun, sanık tarafından gönderilen mesajı silip, sanığı engelleyerek, kendisiyle iletişim kurmasına izin vermemesine rağmen farklı facebook hesaplarından mağdura arkadaşlık istekleri göndermeye devam eden ve mağdura ait facebook hesabından mağdurun ölen kız kardeşinin resmini ele geçiren sanığın, mağdurun ölen kız kardeşinin resmini profil resmi olarak kullandığı facebook hesabından, 10.09.2014 tarihinde, “çok güzel tatlısın bebeğim.”, “aşkım, bitanem, İzmir’e gelecem, ben sensiz yaşamaya hiç canım kalmadı.” şeklinde mesajlar göndermeye devam ettiği olayda;
Sanığın ikrarı ve dosya kapsamına göre; sanığa yüklenen zincirleme şekilde cinsel taciz ve verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçlarının sübut bulduğuna ve yasal unsurlarının oluştuğuna dair yerel mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik görülmemiştir.
TEŞHİR SURETİYLE CİNSEL TACİZ SUÇU
YARGITAY 14. CEZA DAİRESİ 2016/6740 Esas 2019/12035 Karar
Sanığın, olay günü mağdur küçüklere fiziksel temasta bulunmaksızın cinsel organını göstermekten ibaret eyleminin teşhir suretiyle çocuğa yönelik cinsel taciz suçunu oluşturduğu…
HİZMET İLİŞKİSİ OLAN KİŞİYE KARŞI CİNSEL TACİZ SUÇU
YARGITAY 12. CEZA DAİRESİ 2018/7106 Esas 2018/12384 Karar
Sanığın atılı cinsel taciz suçunu kendisinin işe aldığı ve hizmet ilişkisi bulunan…’ye karşı zincirleme olarak işlediği halde, sanık hakkında cinsel taciz suçundan hükmedilen cezanın 5237 sayılı TCK’nın 105/2-a, 43/1. maddeleri gereğince artırılması gerektiğinin, ayrıca 5237 sayılı TCK’nın 105/1. maddesindeki seçimlik cezalardan hapis cezasının tercih edilmesi karşısında, 5237 sayılı TCK’nın 50/2. maddesi uyarınca hapis cezanın adli para cezasına çevrilemeyeceğinin gözetilmemesi, aleyhe temyiz olmadığından bozma nedeni sayılmamıştır.
TELEFON MESAJI YOLUYLA CİNSEL TACİZ SUÇU
YARGITAY 3. CEZA DAİRESİ 2019/13010 Esas 2019/20885 Karar
Sanığın evli olan katılan …’a 26/09/2011 tarihinde “Özellikle …. ya gelmeni bekliyorum çünkü senin güzelliğin yeter yavrum”, “senin dışarıda okuyan kızının telefonunda görmüştüm resmini yani … hanfendinin çünkü beni çok yedi ve şu an aramıyor ve beni kandırdı onun için seni aradım yavrum” şeklinde göndermiş olduğu mesaj içeriklerin bir bütün olarak TCK’nın 105/1 maddesinde tanımlanan cinsel taciz suçunu oluşturduğu gözetilmeden, yerinde olmayan gerekçe ile sanığın beraatine karar verilmesi, BOZULMASINA…
EL KOL HAREKETİ YAPMAK, TAKİP ETMEK SURETİYLE CİNSEL TACİZ
YARGITAY 18. CEZA DAİRESİ 2017/6654 Esas 2019/12976 Karar
Somut olay kapsamında, sanığın, dolmuş durağında bekleyen katılana el kol hareketiyle gel gel işareti yapması, dolmuşa binen katılanı takip ederek katılan …’ın indiği durakta inmesi ve onu takip etmesi şeklindeki eylemlerinin TCK’nın 105/1 maddesine uyan cinsel taciz suçunu oluşturduğu gözetilmeden, suç vasfında yanılgıya düşülerek, sırf huzur ve sükûnunu bozmak özel kastıyla işlenebilen, kişilerin huzur ve sükûnunu bozma suçundan hüküm kurulması…
Av. Arb. Onur GÜNEŞ
Detaylı bilgi ve sorularınız için iletişime geçiniz.